دهل

همه چیز راجع به ساز دهل

موسیقی کلاسیک بسیار ارزشمند و ماندگار است و چه بسا اینکه در تمامی ملیت‌ها نیز این سبک موسیقی وجود دارد. اگرچه موسیقی ابتدا و پس از انقلاب صنعتی در اروپا شکل گرفت؛ اما در آسیا و به ویژه کشور نیز شاهد موسیقی‌هایی با قدمت بسیار زیاد هستیم. اگر به تاریخ جوامع مختلف و هنر آنها بپردازیم، قطعاً موسیقی یکی از پرطرفدارترین هنرهای هر منطقه محسوب می‌شود که ارزش و جایگاه ویژه‌ای دارد. ساز دهل جزو موسیقی‌های فوق العاده دوست داشتنی، جذاب و پرطرفدار است. این سبک موسیقی قدمت بسیار زیادی دارد و همچنان نیز علاقمندان به این سازهای کوبه‌ای به دنبال آموزش ساز دهل هستند.

تاریخچه ساز دهل

ساز دهل یکی از محبوب‌ترین سازهای کوپه‌ای قدیمی و کلاسیک ایرانی شناخته می‌شود. برای نواختن این سبک موسیقی نیاز به یک طبل بزرگی است که دو طرف آن را با پوست گاو یا گاومیش پوشانده‌اند. این کلاسیک محبوب ایرانی را در ترکیب با سرنا می‌نوازند و بیشتر برای مراسم شادی است. موسیقی با ساز دوهل در خاورمیانه و به ویژه در کشور ما قدمت بسیار زیادی دارد و چه بسا اینکه جزو سازهای مرسوم و شناخته شده به شمار می‌رود.
البته این موسیقی در مناطق مختلف کشور به سبک‌های مختلف و با گونه‌های متفاوتی اجرا شده است. بر اساس روایات می‌توان گفت این موسیقی اصیل ایرانی از سرزمین سیستان ظهور پیدا کرد و در نتیجه به جنوب خراسان، هرمزگان و دیگر مناطق کویری ایران قدم گذاشت. پس از شهرهای جنوبی کشور شاهد آوازه این موسیقی در کشورهای حوزه خلیج فارس بودیم.

نحوه نواختن ساز دهل

اکنون می‌دانید ساز دهل چیست و این محبوب دوست داشتنی جزو پرطرفدارترین هنرهای کلاسیک سیستان است. اگر هم اکنون در دوره‌های آموزش ساز دهل شرکت کنید، با مهارت نواختن آن به خوبی آشنا خواهید شد. البته در مناطق مختلف کشور و به ویژه در حوزه خلیج فارس از تکنیک‌های مختلفی برای نواختن آن استفاده می‌کنند.
مردم سیستان برای نواختن دهل ابتدا چوب یا مضراب این ساز محبوب را در دست راست می‌گیرند. در نتیجه نلوک‌های این ساز باید به انگشتان سوم و چهارم دست چپ شما وصل باشد. برای وصل کردن نلوک به انگشتان نوازنده از یک نوع نخ بسیار نرم و لطیف استفاده می‌کنند که این نخ‌های نرم باعث محافظت از انگشتان نوازندگان در طول نواختن می‌شوند. برای نواختن دهل دست راست نقش مهم‌تری دارد و معمولاً دست چپ برای نواختن نت‌های کمکی است. در واقع دست راست برای تقارن اصلی متریک ریتمیک استفاده می‌شود که اصلی‌ترین مرحله شکل‌گیری دهل خواهد بود. هنگام نواختن نیز سرعت و شدت دست راست بسیار شدیدتر از دست چپ است و صدای بمتری نیز ایجاد می‌کند.

شناخت اجزای ساز دهل

ساز دهل نیز همانند دیگر موسیقی‌های کلاسیک ویژگی‌های منحصر به فردی دارد که باعث شده از دیرباز تاکنون این موسیقی محلی محبوبیت داشته باشد. موسیقی با ساز دهل نیاز به تمرکز و علاقه دارد و برای سازدهل آموزش باید وقت گذاشت.
دهل شامل استوانه‌ای تقریباً بلند و البته بزرگ است که از متریال‌های چوبی و حتی فلزی ساخته می‌شود. قسمت اصلی این طبل‌ها که معمولاً برای نواختن ساز هستند، توسط پوست به دور تا دور متریال‌های چوبی و فلزی متصل خواهند بود. در واقع این پوست در اطراف طوقه چوبی یا فلزی کاملاً و بدون هیچ درزی کشیده می‌شود و در نتیجه توسط یک طناب به شکل بسیار خاصی این پوست را به بدنه متصل می‌کنند.
همچنین یک تسمه نسبتا بلند به تنبک وصل می‌شود که برای آویزان کردن دهل از شانه چپ نوازنده است تا در این صورت بتواند راحت‌تر بنوازد. برای نواختن این ساز محبوب نیز از دو چوب کوچک به نام نلوک استفاده می‌کنند.

چگونه ساز دهل را بنوازیم؟

علاقمندان به ساز دهل بسیار زیاد هستند و برای آموزش ساز دهل اشتیاق زیادی دارند. شما عزیزان باید با شرکت در کلاس‌های آموزش ساز دهل با چگونگی نواختن این موسیقی آشنا شوید.
برای نواختن دهل باید ابتدا ساز را در قسمت جلوی سینه قرار دهید، در نتیجه کجک و ترک هر دو در قسمت‌های طرفین نوازنده قرار می‌گیرند. در نتیجه نوازنده شروع به زدن ضربه‌های کجک می‌کند که در این صورت ارتعاش ترکه روی قسمت پوست باعث به صدا درآمدن آن می‌شود.

ساز دهل جزو محبوب‌ترین هنرهای کشور و حتی بسیاری از مناطق جهان است که علاقمندان زیادی دارد. با توسعه صنعت موسیقی و حتی ابزارآلات موسیقی شاید امروزه این سبک موسیقی به روش‌ها و توسط ابزار آلات پیشرفته‌تری نواخته شود. موسیقی با ساز دهل برای بسیاری از قومیت‌ها لذت بخش است و چه بسا اینکه جزو موسیقی‌های محلی بسیاری از مناطق کشور است. 
با توجه به ارزش و جایگاه این سبک موسیقی که روز به روز بیشتر ‌می‌شود، بسیاری از علاقمندان به موسیقی در دوره‌های آموزش ساز دهل شرکت می‌کنند. قطعاً شرکت در این دوره‌ها روح و روان شما را تسکین می‌بخشد و چه بسا اینکه آرامش درونی خواهید داشت. اگر به آموزش این ساز و نواخن آن به صورت حرفه‌ای علاقه دارید، می‌توانید در کلاس‌های آنلاین و گروهی شهر آشوب شرکت کنید. در آموزشگاه موسیقی نوای شهر آشوب شما می‌توانید در کنار اساتید حرفه‌ای و باتجربه ساز زدن را اصولی یاد بگیرد.